Koffiedik kijken met Kim Poldner: Koop, Leen, Ruil

Vooruitkijken op dat wat komen gaat, de mode-industrie doet niet anders. Maar hoe ziet die nabije toekomst van mode er eigenlijk uit? Welke trends en bewegingen kunnen wij verwachten? In de rubriek koffiedik kijken stellen we deze vraag aan Nederlandse modeprofessionals. In deel drie van de reeks geeft Kim Poldner, lector Circular Business aan de Haagse Hogeschool en initiator van het Circular Fashion Lab van de Universiteit Wageningen, haar visie op duurzame retail. 

Kim Poldner: ‘Hoe ben je als retailer niet alleen nu, maar ook in de toekomst succesvol? Met die vraag houden we ons binnen het lectoraat Circular Business, onderdeel van Kenniscentrum Mission Zero, onder andere bezig. Het eerste en tevens belangrijkste antwoord op die vraag: door te verduurzamen en circulair te ondernemen.

"Voor de retailer is het belangrijk te weten wat de behoeften van consumenten zijn als het gaat om de consumptie van duurzame kleding."

We hebben net een aanvraag ingediend voor de financiering van een onderzoeksproject rondom het toekomstbestendig maken van moderetail. Voor het project Next Fashion Retail brengen we twee groepen multi-brand moderetailers samen om van elkaar te leren, purpose driven retailers en retailers in transitie. We merken dat purpose driven retailers ontzettend goed zijn in het overbrengen van hun waarden en merken, maar dat het ze vaak nog ontbreekt aan gedegen zakelijke retailkennis. Tegelijkertijd willen veel retailers graag duurzame merken verkopen, maar worden die merken vervolgens slecht doorverkocht. Voor de retailer is het belangrijk te weten wat de behoeften van consumenten zijn als het gaat om de consumptie van duurzame kleding. Hierbij gaat het met name om de factoren waar de retailer zelf invloed op heeft, zoals de klantbenadering en de zogenaamde ‘points of engagement’: fysieke en online punten waar de consument de retailer en zijn aanbod ontmoet. 

Hoe kan de moderetailer de retail-omgeving inzetten om duurzame kledingconsumptie te stimuleren en daarmee zijn eigen bedrijfsmodel te innoveren? Wat is er nodig voor het winkelpersoneel om de klanten toch naar buiten te laten lopen met het duurzame merk? Hoe kunnen wij ze helpen dit beter te doen? Ons project richt zich echt op de retailer als wegwijzer om niet alleen duurzame merken maar ook een stukje bewustwording bij de consument te brengen.

Vanuit mijn onderzoeksgeest ben ik naast dit project de pop-upwinkel KLEER in Utrecht Leidsche Rijn gestart. KLEER staat voor ‘Koop, Leen, Ruil’ en is voor mij een onderzoeksomgeving waarin ik experimenteer met verschillende businessmodellen: kleding verkopen, lenen en ruilen. Tweedehands kleding verkopen is een business, zo ver zijn we inmiddels wel. Maar hoe zit het met het ruilen en lenen van kleding? Als dat alleen maar kan bestaan met behulp van subsidie, dan frustreert mij dat enorm. Door te praten met de klanten die KLEER bezoeken, hoop ik te ontdekken hoe we dit kunnen tackelen zodat zulke businessmodellen vitaal worden. 

Er ligt ook een grote taak bij de consument, deze moet zijn koopgedrag veranderen. Te beginnen bij het gemak waarmee er online kleding wordt besteld. In Nederland is de klant echt koning tot in extreme mate. Het is begrijpelijk dat retailers onder druk - een pandemie, concurrentie - hun retouren gratis innemen, maar het houdt ook een bepaald soort gedrag in stand. De enige manier om retouren minder makkelijk te maken, is door ingrijpen van de overheid. Vanuit het Beleidsprogramma Circulair Textiel zal de overheid een bewustwordingscampagne gericht op de consument starten. De Europese Commissie is bezig met regelgeving om de hoeveelheid retouren te verminderen. Zelf ben ik lid van online mode-initiatieven waarmee je kleding kunt ruilen en lenen, maar het nadeel is dat daarmee ook weer pakketjes heen en weer gezonden moeten worden. Een lokale ‘inloopkast’ zoals KLEER zou er wat mij betreft in iedere wijk mogen zijn; het brengt mensen samen, creëert een gevoel van community en maakt de cirkel van textielstromen op lokaal niveau rond.

Het goede nieuws is: als retailer in transitie hoef je niet te wachten op de uitkomsten van ons onderzoek. Je winkel kun je met kleine aanpassingen al verduurzamen. Bijvoorbeeld door gedragen maar nog steeds kwalitatief goede kleding die gekocht is in jouw winkel weer in te nemen en opnieuw te verkopen, door een vermaakservice aan te bieden of door je overschotten te resellen. Er is zoveel mogelijk, maar we moeten het wel nu gaan doen.’

Geschreven door Marjolein Stormezand