Hoe upcycling de standaarden van de mode hervormt

Per jaar eindigen grote hoeveelheden kleding letterlijk op de brandstapel; dit is slechts één van de voorbeelden die laten zien dat de mode-industrie toe is aan vernieuwing en hervorming. Gelukkig zien steeds meer modeontwerpers dit probleem onder ogen en wordt er op grote schaal actie ondernomen, veelal in de vorm van upcycling. 

Een creatieve draai aan een welbekend probleem

Volgens onderzoek gedaan door de Ellen MacArthur Foundation, wordt er elk jaar voor $500 miljard aan kleding weggegooid; vaak zijn deze items nauwelijks gedragen. 

Het is inmiddels een welbekend probleem, waar - vooral jonge - modeontwerpers mee aan de slag gaan door middel van repurposing. Neem bijvoorbeeld Duran Lantink: sinds zijn afstudeerproject maakt hij composities van verschillende designerkledingstukken, waar hij ongegeneerd de schaar inzet. Met hem zijn vele anderen; jonge modemerken volledig gericht op het vermaken van kleding schieten als paddenstoelen uit de grond. 

Ook luxe modehuizen realiseren zich dat ze niet langer achter kunnen blijven. Zo bestond Maison Margiela's laatste Artisanal Show volledig uit ge-upcycled archiefmateriaal. Creative Director John Galliano verknipte oude stukken van het modehuis en creëerde hiermee een nieuwe, artistieke werkelijkheid. Net als Galliano en Lantink, is Ronald van der Kemp een bekende naam binnen de upcycling-wereld. Doordat hij slechts werkt met reststoffen van gerenommeerde modehuizen minimaliseert hij verspilling. 

'Zijn lef is precies wat de mode-industrie nodig heeft om wakker geschud te worden.'

Een oude oplossing in een nieuw jasje

Het hergebruiken van kleding op deze manier is niks nieuws. Decennia geleden was de term alleen onbekend en onbemind. Het waren met name de huismoeders die - al dan niet noodgedwongen - van oude lakens kinderkleding maakten. Het was een tijd waarin duurzaamheid werd geassocieerd met 'geitenwollensokken'. Toch strijden merken als From Somewhere (1997), Raeburn Design (2009) en HACKED by_ (2014) al jaren tegen verspilling. Lantink verdient desalniettemin lof voor de populariteit van dit vakmanschap bij het grote publiek. Zo gooide hij hoge ogen bij onder andere Anna Wintour en Jonathan Anderson tijdens de finale van de prestigieuze LVMH Prize, toen hij een volledig verknipte variant van een JW Anderson-jas toonde.

Als gevolg is er in het lagere segment eveneens veel gaande. Fast fashion-keten H&M toonde begin 2019 hun welwillendheid richting dit onderwerp door hun samenwerking met HACKED by_, het Nederlandse merk van Alexander van Slobbe en Francisco van Benthum dat al sinds 2014 aan recycling van oude kleding doet. Ook Amsterdamse conceptstore X Bank kondigde onlangs een samenwerking met Scotch & Soda en designer duo Schueller de Waal aan, dat overgebleven items van Scotch & Soda's SS20-collectie vermaakt tot nieuwe creaties. 

En zo breidt de lijst van duurzame samenwerkingen gestaag uit. Ondanks deze uitbreidingen, ligt de kern van het probleem bij de overproductie. Zolang de term deadstock blijft bestaan, kan upcycling vanuit modehuizen zelf een oplossing bieden. Maar of dat voldoende is en tot heuse hervormingen zal leiden, zal de tijd uitwijzen. 

Geschreven door Emma Vloeimans